“เล่าเรื่องเกร็ด ๗ แผ่นดิน”

เมื่อสวนลุมพินีกำลังอยู่ระหว่างก่อสร้าง ปรับพื้นที่ ปลูกดอกไม้ ให้เป็นอุทยาน
ในปลายสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๖ โปรดที่จะเสด็จเป็นการส่วนพระองค์ไปดูความคืบหน้า แบบเงียบๆ ไม่เอิกเกริก ก็เลยทรงขับรถพระที่นั่งยี่ห้อแวนเดอเรอไปด้วยพระองค์เอง พอเลี้ยวรถถึงสวนลุมที่มีคนงานกำลังทำงานกันอยู่ ก็จอด เสด็จพระราชดำเนินลงไป โดยไม่มีใครในหมู่คนงานรู้ว่าเป็นพระเจ้าอยู่หัว
ขณะเสด็จผ่านกองดินที่คนงานขุดขึ้นมา เห็นกำลังทำงานกันอยู่ ก็ทรงหยุดไต่ถามว่า“ได้ค่าแรงคนละเท่าไร”
“ได้วันละ ๓ สลึง นาย”
ทรงถามว่า“พอกินรึ”
คนงานก็ตอบประสาซื่อ“หลวงท่านจ่ายวันละบาท แต่นายชักเอาไว้สลึงหนึ่ง เหลือให้พวกเราแค่ ๓ สลึง”
คนงานอีกคนก็เสริมว่า“คนไหนเบิกแรงงานล่วงหน้า แค่วันเดียว นายเขาให้ขอยืมแต่คิดดอกเบี้ยวันละ ๑ สลึง”
พระเจ้าอยู่หัวทรงถามว่า“แล้วเจ้าคุณหัวล้านรู้หรือเปล่า”
คนงานก็ตอบเป็นเสียงเดียวกันว่าไม่กล้าให้ท่านรู้ กลัวจะถูกกลั่นแกล้ง
พระเจ้าอยู่หัวกริ้ว ทรงขับรถตรงไปที่บ้านเจ้าคุณซึ่งอยู่ใกล้ๆ เจ้าคุณเจ้าของบ้านไม่รู้ตัวว่าจะเสด็จมา ก็ไม่ทันเตรียมตัว ท่านกำลังรดน้ำต้นไม้ที่สนามอยู่
พระเจ้าอยู่หัวเสด็จลงจากรถไปถึงตัวแล้ว ทรงปฏิเสธที่จะเสด็จขึ้นบ้านอย่างทุกครั้ง เจ้าของบ้านก็เลยต้องรับเสด็จที่สนามนั่นเอง ท่านก็ทรงเล่าถึงนายงานที่โกงค่าแรงงานลูกจ้าง แล้วให้เจ้าคุณหาตัวมาสอบสวนชำระความให้ได้
หลังจากนั้น คนงานก็ได้ค่าแรงเต็มเม็ดเต็มหน่วย ไม่ถูกเบียดบังอีกต่อไป
(เรียบเรียงจากหนังสือ“เล่าเรื่องเกร็ด ๗ แผ่นดิน” ของกันยาบดี)